Rond Gameren neemt water dat onder de doorlopende kleilaag onder de dijk door sijpelt soms zand mee. Dit gebeurt vooral als het water in de rivier hoog staat. We hebben dan te maken met ‘piping’. Hierdoor kan de dijk zwakker worden. In opdracht van Waterschap Rivierenland plaatsen we momenteel een grofzandbarrière, een nieuwe techniek voor het versterken van dijken. Dit project volgt op een uitgebreid experiment dat door drie verschillende aannemerscombinaties is gedaan. De combinatie FPH | Vissers-Ploegmakers | Wetering was er daar één van. Wij mogen nu ook verder met de uitvoering van deze opdracht.
Waterschap Rivierenland liet eerder dit jaar (2021) drie partijen, waaronder FPH|Wetering|Vissers-Ploegmakers, experimenteren met het gebruik van een nieuwe techniek: de zogenaamde grofzandbarrière. De GZB is een sleuf van grof zand op de overgang van de kleilaag naar de zandondergrond, onderaan de binnenzijde van de dijk. Het werkt als een filter dat het water doorlaat en voorkomt dat het doorsijpelende water het onder de dijk aanwezige fijne zand meevoert. Daardoor wordt het vormen van doorgaande kanaaltjes naar de rivier toe voorkomen, een proces dat piping heet. Uiteindelijk kan een dijk bezwijken door de hierdoor ontstane holle ruimtes.
Om een grofzandbarrière te maken wordt een sleuf van grof zand onder aan de teen van de dijk ingebracht. Het grove zand werkt als een filter dat het water doorlaat en zandkorrels tegenhoudt. Dit voorkomt piping. Het is voor het eerst dat deze techniek wordt gebruikt in een dijkversterkingsproject. Een grofzandbarrière is een doorontwikkeling van verticaal zanddicht geotextiel, dat al op diverse locaties wordt toegepast.
Een grofzandbarrière is sneller, goedkoper en milieuvriendelijker dan andere methodes. Een extra berm naast de dijk kost ruimte. Een stalen damwand in de dijk is duurder dan de grofzandbarrière en minder duurzaam.
Kennisinstituut Deltares heeft de grofzandbarrière uitgebreid getest op laboratoriumschaal. In de maakbaarheidsproef die eerder is gedaan met meerdere aannemers, is bewezen dat de grofzandbarrière ook in de praktijk goed werkt. Daarmee wordt de grofzandbarrière een maatregel die breed kan worden ingezet om piping tegen te gaan.
De maakbaarheidsproef is op de locatie uitgevoerd. Het ging om het aanbrengen van een grofzandbarrière en daarna de opgraving om te kijken of de juiste kwaliteit is behaald. Ook werd gekeken naar de ligging, dichtheid en aansluiting op de bodemopbouw. Deze proeven zijn inmiddels afgerond. Nu volgt de aanbesteding, waarna de betreffende dijken verstevigd gaan worden.
Gameren
